Translated by Kenny Prosper

MB      Na Se’nt A’newimk aqq Pestie’wa’taqatimk kojua’wultimkis. Na ta’n koqoey ketu kjijitoq, Se’nt A’newimkek mnikuk, tale’ksip amalka’tijik? Kejitu’tis wenik ta’n tujiw amalkaltiten?

AB      Ta’n tujiw mawi aknutma’ti’tij.

MB      Saqmawaqa?

AB      E’e. Mikwite’tm ne’wt kekkunmi’tip kji-wikuom, aqq msit wla espo’ltijik, kutey nike saqmaq aqq ktikik, na mawita’pnik kjiwikuomk. Ta’n tujiw kaqi aknutma’titek na kojua’wultimkip, elteskmi’tip kojua kutey ta’n sa’q i’l’teskmi’tip, pepkijete’ka’tipnik aqq ketu’mua’tipnik , aqq amalka’tipnik. Katu e’pijik mu asite’tasikipnik, pasik… kisna mijua’ji’jk, kisna e’pijik, pasik ji’nmuk.

TS        Tale’kek net? 1920ek?

AB      Ukumuljin te’siskekipunai nike. E’pite’ji’juiap na tujiw. Mikwite’tm, e’pite’ji’juianek, na i’tla’taqitipnik. Luiknek etuk na’tami te’sipunqikek. Sa’q na ki’s tellukutijik. Mi’soqo etuk, ki’s sa’q etuk tla’sinutuk. Katu mu mikwite’tmu ta’n tujiw naqa’sikek.

TS        Mu pa’tlia’sk eymu’tikisnik net tela’sikek koqoey?

AB      Moqo, mu pa’tlia’s eymukip. Pasik ji’nmuk – saqmaq. Aqq mu kejitu ta’n koqoey wesku’tmi’tip lamikuomk na’te’l.

TS        Kujjaq saqmawisnaq?

AB      Moqo. Mu telte’tmaqaq piskwa’n na’te’l nekmaq. Pasik espo’ltite’wk, Saqmaq, Keptinaq aqq ktikik. Mu kejitu ta’n koqoey wsku’tmi’tituk lamikuomk na’te’l. Meski’k mawewistu’timk etliaqip. Nujjaq mna’q ewi’tmuk, mita mna’q piskwa’qaq, mu telte’tmaqaq ki’s lpa wjien…jiptuk piskwa’tukunaq naji jiksitmakwen katu mna’q nutuaqaq wesku’tmn. Mikwite’tm na nekmowey sa’q teliaqip. Me app koqoey ketu kjijitu’n?

TS        Telta’siap na ta’n tujiw Se’nt A’newimk na amalkaltitaq wjit papuaqan?

AB      E’e, i’amalka’tipnik, kutey nike square dancing. Etekip pa’tlia’suo’kuom, meski’k pa’tlia’suo’kuom. Pa’tlia’s i’wjiktukunip, kejitu’n, aqq etl-mijisip aqq me koqoey. Tujiw wela’kw, kespi Se’nt A’newimkek, sapo’nuk wenik kaqi majita’taq, na amalkaltimkip. Mimajuinu’k, na alkiwto’qo’ltipnik wikuoml aqq koqoey, kejitu’n, katu lamikuomk, Pa’tlia’suo’kuomk,_? Tujiw apia’ji’jkite’ket pekisinkip aqq square dancewultipnik. Aqq nutqwo’ltijik – Square dancewiap elt ni’n nutqweyanek. Kesatmekipn wla papuaqan, kejitu’n, welqaqnikip. Na tujiw, tel-te’tmap welqaqnik.

TS        Menso’tmanek ta’n telue’tip wjit kiwto’qik wikuomiktuk? Koqoeyek net?

AB      Na na’te’l… Kji-wikuomiktuk, ji’nmuk mawewistu’tipnik aqq na tujiw na matnekemkewey elteskmi’tip, talui’tmi’tij aqq net, telui’tmi’tip kojua. Mu kejitu ta’n teluisik Aklasie’wiktuk. Katu telui’tmi’tip kojua na amalka’titaq maqamikewiktuk lamikuomk wikuomiktuk.

MB      Lamikuomk wikuomk kisna kwijmuk?

AB      Lamikuomk wikuomk. Kji-wikuomk aqq nmitutisk jilteskasik kiwto’qik.

MB      Net amalka’tisnik lamikuomk?

AB      Lamikuomk. Aqq telimkip, mijua’ji’jk mu asite’tasikipnik, kisna e’pijik ta’n tujiw mawewistu’timk. Pasik espo’ltite’wk aqq Saqmaq ta’n eikik.

MB      Tujiw kaqi mawewistu’ti’tij na tuita’taq? Net kaqi tliaq kisna ke’sk mu telianuk koqoey na pusu’lewiktatultitaq aqq amalka’titaq – Kiwto’qa’lukutitaq. Talui’tmi’tij net?

AB      Na mu kejitu, Marie. Mu kejitu wjit pusu’lewiktatultimk.

MB      Mikwite’tmn? Etek napwi’kikn calendariktuk, sa’qewey calendar. Mikwite’tmn net napwi’kikn?

AB      Niskam. Sa’q etuk ke’sk mu ni’n eimuanek. Sa’q etuk ke’sk mu ni’n eimuanek. Mu mikwite’tmu pusu’lewiktatultimk aqq na koqoey. Sa’q etuk na nekmowey. Kaskimtlnaqnipunqik etuk na’tami.

MB      Ke’skqwa? (T.S. : Neskewet?)

AB      Teluen net kojua?

MB      Moqo, ke’skqwa(T.S.: Newkewet) na pusu’lewiktatultipnik aqq amalka’tipnik, kijka atliketesintew ke’sk ji’nmuk kiwto’qipia’ti’tij kwijmuk wikuomk. Aqq mu kejitu na ke’sk mna’q piskwita’titek kisna kaqi mawewistu’titek tujiw tewita’titek.

AB      Na nekmowey ke’sk mna’q ni’n eimuanek. Mna’q nemiaqipnik tellukutijik.

MB      Net msit koqoey teliaqsip lamikuomk wikuomiktuk ki’l eimnek?

AB      E’e. Lamikuomk wikuomiktuk. Na mu mikwite’tmu ta’n tellukutituknik kwijmuk mita lamikuomk eimu’tipnik wikuomk.

MB      Lilian i’aknutmuip.

TS        Net teluen Saqmaq tuita’taq aqq pusu’lewiktatultitaq?

MB      Msit ji’nmuk ta’n tekwo’tmi’tip, tluekk Keptinaq…

AB      Keptinaq aqq Saqmaq.

MB      Keptinaq aqq Saqmaq aqq me ktikik. Etek napwi’kikn nemiujik epultijik kwijmuk wikuomk, nikantuk wikuomk, aqq na newte’jit ji’nm tu’etew wikuomk. Tujiw atlika’sitew aqq ke’sk pemi atlika’sij na pem pusu’lewiktuata mimajuinu’k. Na app, mu kejitu tla’sikn ke’sk mna’q mawewistu’timk kisna kaqi mawewistu’timk.

AB      Mna’q ni’n nemituas nekmowey.

TS        Telte’tm ekitmap na’tami nekmowey. Etek aknutmi’tij ta’n tujiw Saqmaw tewiej aqq ne’wt kisna ta’pu atlika’sit.

MB      E’e, na nekmowey.

TS        Telte’tm na klusuaqan teluek seskawet?

MB      E’e, na je nekmowey. Sa’q me’si wi’tm. Koqoeysipnek je klusuaqanek?

TS        Kutey nike seskawet.

AB      Neskawet.

MB      Neskawet. E’e, koqoey net neskawet?

AB      Mu kejitu.

MB      Na je nekmowey. Neskawet.

AB      Ki’s nutm na klusuaqan katu mu kejitu ta’n koqoey neskawet.

TS        Na’tuen teluep, telte’tm wlaku, kwetaluktatultimk. Teluepnik neskawutisnik ta’n tujiw pejita’tij knekk tle’k…

AB      Ki’s nutm na nekmowey katu mu kejitu ta’n telui’tmik Aklasie’wiktuk kisna ta’n tl-lukutituknik.

TS        Net mu knki’kuk kinu’tmuluksnik amalkewaqan koqoey pasik square dance?

AB      E’e, i’square dancewipnik. Square dance, e’e.

TS        Net tlui’tmukk square dancewimk L’nu’tesinimmik nike?

AB      L’nu’tesultimk, moqo. L’nu’tesultimk, na kejitu’n, telui’tmek kojua. Katu square dance na ta’n Aklasie’wk elteskmi’tij. Kesatmap amalkamk ni’n nutqweyanek.

TS        Square dance a?

AB      E’e.

TS        Pestie’wa’taqatimk elt ki’l tekweyasipnik?

AB      Moqo, mita me nutqweyap. Katu i’wije’wkipnik nkijaq aqq nujjaq aqq njiknamaq, poqtukkweyap. Mu eimukip ta’n wen nsipitow na wije’kittipnik ela’ti’tij tami, kejitu’n. Amalkataq tujiw mijisitaqq tujiw poqtulkwalkittjik…E’pite’ji’juiap me ni’n aqq mu amalkawap. Mna’q nemiaqip nkij amalkat katu nemi’kipnaq nujjaq amalkataq, tekweywaji ktiki, katu nkij moqo, pasik jiko’tekep.

TS        .Ktikik e’pijik amalka’tisnik?

AB      E’e, tekle’jijik e’pijik amalka’tipnik. Mu nkij amalkaqip, katu ktikik e’pijik amalka’tipnik, kejitu’n. Eikik mu amalka’tikipnik. Katu eikik amalka’tipnik, pikwelkik e’pijik amalka’tijik nike. Eikl nike papuaqan, kutey na – aqq amalka’titaqq.

TS        Pikwelkik e’pijik amalka’tipnik wlaku. Kaqi’similamu’kl elteskmi’tipn.

AB      Koqoey app ketu kjijitu’n?

TS        Ki’s kujjaq wesku’tkl wla pestie’wa’taqan?

AB      Moqo, mna’q wesku’tmukipn. Njiknam aqq ni’n, puski alwije’wkittipnik, kejitu’n, tewa’ti’tij.

MB      Weji kinu’tmasultisnik mimajuinu’k pasik jiko’taqati’tij?

AB       E’e. Kinu’tmasultipnik pasik jiko’taqati’tij. Mu meski’knuk lukwaqan nekmowey.

MB      Pepkwijeta’ql etekisn?

AB      Wikuaq eta ta’n etlitasikl wen telte’tm etekipn, kisna na’tukoqoey ta’n kisapsknimi’tij ta’n kesikawete’kek.

MB      Mu na’sik mikekne’l, kutey ta’n telamu’kl tkisnuke’l e’wmi’titl, mu weskunmi’tiksipn net telamu’kl, tkisnuke’l tle’l pepkijeta’ql kisna meski’l pepkijeta’ql?

AB      Moqo

MB      Mu epikip wen kikjuk pepkijeta’q

AB      Moqo. Na’tuen na matte’tew wqun aqq me na’tukoqoey – ketapekien kutey, kulaman…..katu mu nemituapn pepkijeta’ql. Mi’soqo kejikawike’l.

MB      Net ji’kmaqan mawi….

AB      E’e, ji’kmaqan

TS        Katu ketu’muemk aqq ketapekiemk?

AB      E’e, ketu’muemk, wsua’tutaq na’tukoqoey aqq tqattaqq(A’nji’j metete’k na’tukoqoey) taqtmn koqoey, ta’n mteta’tew. Katu mu nemituapn pepkijeta’ql ni’n sa’q.

TS        Newte net telta’qsipn ktapekiaqn wjit kojua?

AB      E’e, newte. Apjiw newte. Mu pilu’ta’nuk. Na teltesultijik, kejitu’n?

MB      Telte’tmk Pie’l Kuku tapu’kl pilu’teskikl. Newte ta’n toqtesimaji wqunk. Mikwite’tmn net?

AB      Na tellukutisnik. Na nekmowey ketlewey kojua. Na telteskmi’tip, toqtesimaji wqunk aqq na. Na nekmowey ketlewey kojua.

MB      Na piluey ta’n elteskmi’tip na kutey attestu’nl kkatl pemien kisna piluey toqtesimjik kpqunk, net nekmowey piley? Kutey ta’n Malklit telteskik na pilu’tesink ta’n Jekkral teltesinlij.

AB      Kis tltesintew wen ta’n tel mnuekej, telte’tm.

MB      Teluey nenta amkwesewey tela’lukwemk net ta’n Jekkr tela’lukwej?

AB      E’e, telte’tm. Ta’n ni’n tel mikwite’tm, na telteskmi’tip. Na tluetaqq amalka’ti’k aqq na msit wen amalkatew aqq eikik pasik pemliketa’jik, na nekmowey mu kelu’lknuk. Katu kejitu’n, na nekmowey teltesultijik na pasik, mu ni’n kis tltesinuap. Mu kejitu ta’n koqoey wjit.

MB      Etuk je na wjit elt ni’n mu kis tltesinu.

TS        Kkisikum elteskik kojua? Toqtesimaji wqunk.

AB      E’e, nkisikum i’amalkap. Ta’n tujiw me nutqwe’kek katu pem kisiku’etek na mu alamkaqip. I’amalkatkipn kaqi’similamu’kl, kutey polka, wa’ls, step dancewip, aqq piluamu’kl me nutqwe’kek.

TS        Net telue’sip ketlewey etek kojua, ta’n tujiw weskumtek wqunk.

MB      Nemi’kik wenik kiskuk elteskmi’titl piluamu’kl. Kutey nike Joi Ku’l newte elteskik katu etek ap ktik ta’n wen pemi toqtesimaji wqunk. Wqunk kutey nike pemi aja’tijik tetpiw, wqunk telamk….

AB      Na kojua nekmowey.

MB      Kejitu, katu eikik mimajuinu’k kutey Sarah ta’n pilu’tesultijik, tujiw Malklit app pilu’tesink, aqq Jekkr app pilu’tesink.

AB      Kisite’tmi’tij etuk nekmow ta’n tltesultitaqq, telte’tm.

MB      Na teluey teken katu tetpaqa’q ta’n tel tetpaqteskmik kojua?

AB      Mu kejitu.

MB      Na kina’matinewo’kuomk, kekkunkitt te’p ta’n tujiw Sara’we’k amalka’tite’wk amalka’tijik, aqq L’nupisultijik aqq koqoey. Eikik mimajuinu’k wejita’jit kina’matinewo’kuomk ta’n tekweywa’tipni amalka’tiliji, kojua aqq ktikl amalkewaqan elteskmi’titl. Na kisi ankamatisk aqq wkwatual ankaptmuatisk. Na nmitutisk ta’nik telteskmi’tij, kejitu’n… Eikik mu nata’tesulti’k, eikik nata’tesultijik, katu kijka pilu’tesultijik. Katu nemi’k… ji’nm telui’ta’titl Sulia’n Plna’l, aqq nekm mawi nta’tesink. Tley nwutanminaq. Natawa’lukwet. Aqq welnenut wjit ta’n telintawiamalkat. Malklit elt. Katu Malklit, app, ta’n tujiw nemi’j Pestie’wa’taqatimk aqq amalkatek aqq amalkatek, kitk pilutesinkipnik. Kitk kijka pilu’tesinkipnik, aqq elt Sa’ra. Katu mu nemiawt Sa’ra amalkat. Apjiw ketapekiet. Mna’q nemiaq amalkat.

TS        Nemitu’n mna’q nemiaqik qunk ta’n weskumjik.

AB      Nemi’sipnik Sa’ra’we’k amalkaltite’wk?

TS        Nemi’kipnik te’piktuk. Ne’siskl amalkewaqn pilue’l elteskmi’titl. Elteskmi’tij kojua aqq newte teluisik I’ko. Talamu’k net nekmowey amalkewaqan?

AB      Na, mna’q ni’n nemiaqipnik ta’n teltesultijik sa’q. Mna’q lpa, kisitu’titl etuk, ta’n teltesultimkl. Kisitu’titl. Piluamu’kl ta’n teli amalkamk, kisitu’titl. Katu sa’q na pasik newte etekip kutey na. Kejitu’n kutey wqunua. Na’msit mikwite’tm. Katu kiskuk pikwelkl etekl ta’n teli amalka’tijik, aqq pilu’ta’ql wjit te’s piluiamalka’tij. Telte’tm ni’n kisite’tmi’titl.

TS        Kisna etuk te’s pilue’l wutanl net pilu’tesultitaq aqq piluamu’ktital ta’n teli amalka’ti’tij?

AB      Telte’tmkik elt mimajuinu’k tkisnuke’l elt pilui amalka’titaq. Mita nemi’kik. Wejieyap California aqq eltayekip na’te’l ta’n etli amalka’tijik aqq pilu’tesultipnik. Aqq meski’kip papuaqan etliaqip, wejitaiekip. Talui’tmik, ne’sikiskik pemtliaq, na’kwekl aqq wela’kwl, talui’tmik net.

MB      Pa’wa’w.

AB      Pa’wa’w, California. Se’k etliaq aqq pilue’k mimajuinu’k aqq pilu’tesultijik. Kekkunmi’tij pepkijeta’q miawe’k…. aqq mimajuinu’k kiwto’qiw. Pepkijete’ka’tijik. Pikwelkik te’s pilue’l wutanl aqq pepkijete’ka’tijik aqq pilu’tesultijik. Katu ne’kaw telui’tmi’tij kojua katu pilu’teskmi’tij. Na pemiaqsip ne’siskl wela’kwl aqq ne’siskl na’kwekl, newtitpa’q. Nutmnn pepkijeta’ql… Na tujiw eltaie’k, Marie, eltaiekip na’kwek aqq kilow eltai’oqip wela’kw. Telueyap, tepi jiksitman ki’s pepkijeta’ql newtikiskik. Mu ketu liew app wela’kw.

TS        Net teluen newte pasik etek ktu’maqan aqq newte ta’n teli amalkamk. Mimajuinu’k pasik siawita’taq, newte ktu’maqan, newte teli amalkamk newtitpa’q.

AB      E’e, katu sa’q, na nuku klapis etekip square dance, aqq ktu’maqan apia’ji’jkiktuk, kittariktuk, aqq kne’ke’l.. Na kelu’lkipn sa’q teliaqipn.

TS        Wela’lin. Katu mikwite’tmn me app koqoey na kinua’tuitisk.